Boekpresentatie

Bij toeval sta ik vanmiddag in Café Cox in Amsterdam. Een boekpresentatie. ‘Gratis bier!’ volgens een vriend. Journalist Michiel Hulshof en architect Daan Roggeveen heten de ongeveer veertig bezoekers van harte welkom. Zij zijn elkaar ooit tegengekomen in Sjanghai. Samen reisden ze door China langs gigantische steden waar nog nooit iemand van gehoord had: megalopolen als Shenzhen en Hohhot. Ze schreven er een bestseller over. ‘Koop dat boek,’ aldus Michiel.

Vanmiddag proberen ze te beantwoorden welke lessen Europa kan trekken uit China’s opmars. Of specifieker: ‘Wat kan Flevoland ervan opsteken?’ Voordat deze prangende vraag beantwoord zal worden gaan we ‘met China’ Skypen. Er is veel gebeurd de laatste tijd, maar er lijkt sprake te zijn van een doofpot. ‘Hadden we al gezegd dat het boek te koop was?’ aldus Daan.

Hij gaat over. Goede vriendin Song Xin Lin verschijnt in beeld. ‘Can you hear me, ’Vivian’?’ vraagt Michiel. Technische problemen. ‘Where are you, ‘Vivian’?’ vraagt Michiel even later. ‘I am here,’ zegt Song. ‘Is there a cat in the room?’. Een kat miauwt op de achtergrond. In Café Cox huilt een baby. Song bevestigt dat er sprake is van een doofpot.

Michiel informeert bij bezoekers van de presentatie of ze vragen aan ‘Vivian’ hebben. Een meneer met een plastic tas heeft een vraag. ‘How difficult it was to organise interviews,’ herhaalt Michiel de vraag. Song neemt een flinke slok van haar halve liter blik bier. Het is half één ’s nachts in China. Een verhandeling over faxen volgt. Het beeld is schokkerig. Song wordt bedankt, Skype afgesloten.

Daan woont in China. Hij is met Michiel in Hohhot geweest. Er staan lelijke hotels, Chinezen lijken niet op elkaar en grasland gaan we nog vaker tegen komen. De Chinezen in Hohhot zijn dol op Mongolië. Hohhot is steeds Mongoolser aan het worden. Zo staat er een Mongoolse tent, een yurt, op het dak van één van de lelijke hotels. Ook zijn er Mongoolse kunstwerken met Mongoolse drietanden. Daan vindt ze niet mooi. ‘Een dubbelheid,’ zo probeert hij het te omschrijven, ‘maar diverser dan de meeste mensen denken.’

Na de pauze spreekt architect Michel Schreinemachers. Hij zal ons ‘in a nut shell’ verder meenemen in de kruisbestuiving en wisselwerking. Zijn architectenbureau werkt inmiddels intensief samen met Chinezen. Lastig in het begin: ‘de problematiek dat je er moeilijk tussenkomt’. Hij laat een foto zien met Chinese tekens: ‘Het pakket van eisen waar je dan een kantoorgebouw bij moet ontwerpen.’ Hij heeft voor zichzelf bedacht: ‘You can’t change China, China changes you.’ Chinezen vinden Nederland saai.

Dan het moment suprême: de boekpresentatie. De rest bleek inleiding te zijn. Daan neemt weer over. Hij wil Shenzhen op Flevoland projecteren: ‘Er een sociaal economische zone van maken.’ Het kan zijn dat Flevoland een top notch universiteit krijgt. ‘Gisteren reageerde de zaal er héél anders op.’

‘Een aantal mensen moet bedankt worden,’ aldus Michiel. Hij sluit af: ‘Het boek is nog steeds te koop. Volgende week is er weer een World Talk, geen special, maar wel over twee landen waar iets gebeurt.’

Ik loop ietwat vertwijfeld het Café uit, de Marnixstraat op. Geen gratis biertje gedronken. Eenmaal buiten lees ik het bord voor het café nog eens goed: ‘boekpresentatie, gratis entree.’